بزرگنمايي:
ندای لرستان - دانشمندان میگویند ارتباط مستقیمی بین گپ زدن با غریبهها و حس شادی وجود دارد.
کوچکترین تعامل میان انسانها مانند گفتگویی کوتاه در کافیشاپ یا سلام دادن به دیگری در خیابان باعث میشود افراد شادتر شوند.
یافتههای پژوهش اخیر در ترکیه، نتایج مجموعهای از پژوهشهای جهانی دیگر را درباره چگونگی تاثیر روابط اجتماعی بر بهتر شدن حال و سلامت افراد تایید میکند.
اِسرا آشیچیگیل، سرپرست پژوهش دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه سابانجی میگوید: «ما دریافتهایم که تعاملات راحت و غیر رسمی با افرادی که ارتباط نزدیک عاطفی با آنها نداریم، تاثیر مثبتی بر میزان رضایت از زندگی دارد.»
او توضیح میدهد چنین رفتارها و تعاملاتی شامل تشکر از راننده هنگام پیاده شدن از اتوبوس یا سلام دادن به افرادی میشود که گهگاه آنها را میبینیم اما رابطهای با آنها نداریم.
پژوهشها نشان میدهد بسیاری از بزرگسالان در سراسر جهان به راحتی نمیتوانند با غریبهها گفتگو کنند و احساس میکنند این کار بیهوده، نامناسب و ناامن است.
چگونه گفتگوی کوتاه باعث شادمانی افراد میشود و بهترین راه برای باز کردن سر صحبت بدون ایجاد دردسر چیست؟
فواید خوش و بش کردن
دکتر جیلیان سندستروم، روانشناس در دانشگاه ساسکس بریتانیا، میگوید تعامل با غریبهها باعث میشود حال افراد بهتر شود و ارتباط بیشتری با محیط اطراف خود پیدا کنند.
او یکی از چهرههای برجسته در پژوهشهای جهانی درباره مزایای گفتوگوی کوتاه (خوش وبش کردن) و همچنین یکی از نویسندگان همکار در پژوهش اخیر در ترکیه است.
او اضافه میکند: «[تعامل با غریبهها] باعث میشود احساس کنیم به دیگران متصل هستیم و اینکه دیگران ما را «میبینند»، که این یک نیاز اساسی برای انسانهاست. این تعامل نهتنها بر احساس ما، بلکه بر بدن و سلامت جسمیمان نیز تاثیر میگذارد.»

توضیح تصویر،یک تشکر سریع از خدمه کافه یا رستوران میتواند به ایجاد احساس تعلق به یک جامعه بزرگتر کمک کند از حدود یک دهه پیش که دکتر سندستروم به این موضوع علاقهمند شد، با اینکه خود را فردی درونگرا و خجالتی میداند، با صدها فرد غریبه گفتگو کرده است. او معتقد است این کار دیدگاه او را نسبت به دیگران تغییر داده است و باعث شده که به دیگران بیشتر اعتماد کند.
دکتر سنداستروم میگوید: «کمابیش این کار همیشه برایم خوشایند بوده است. گاهی گفتگو درباره موضوع خاصی نیست اما من از این صحبتهای خودمانی خیلی یاد میگیرم، ماجراهای جالبی میشنوم و توصیهها و پیشنهاداتی دریافت میکنم. این کار باعث میشود احساس کنم بخشی از جامعه هستم و در نتیجه احساس امن بودن بیشتری میکنم.»
ایتارو ایشیگورو، پژوهشگر دانشگاه ریکیو در ژاپن و سرپرست یکی از معدود پژوهشهایی که در این منطقه و خارج از جوامع غربی انجام شده، تایید میکند که حتی حداقل تعاملات و اجتماعی به طور مستقیم باعث تقویت حس تعلق میشود.
او میگوید:«حس پذیرفته شدن تاثیر مثبتی بر سلامت روان دارد.»
چرا باز کردن سر صحبت با غریبهها سخت است؟
به گفته دکتر سندستروم، مردم اغلب متوجه مزایای خوش و بش کردنهای کوتاه نمیشوند و آن را بیاهمیت یا وقتگیر میدانند. اما بزرگترین مانع این است که آدمها میترسند.
او توضیح میدهد: «دادهها نشان میدهد که بزرگترین نگرانی مردم – حتی بیشتر از ترس از رد شدن – این است که مکالمهای ناخوشایند داشته باشند.»

توضیح تصویر،یکی از بزرگترین موانع تعامل انسانی، ترس از موقعیتهای ناخوشایند است ایتارو ایشیگورو اضافه میکند که بسیاری از مردم همچنین نگران هستند که چنین تعاملات کوچکی از نظر فرهنگی قابل پذیرش نباشد، و میزان پذیرش آن حتی در داخل یک کشور هم میتواند متفاوت باشد.
او میگوید: «مثلا وقتی در خیابانهای هیروساکی، یک شهر کوچک در منطقه توهوکو ژاپن، با نوزادم راه میرفتم، خیلی از مردم به سراغم میآمدند و چیزهایی مثل «چه بچه بانمکی!» میگفتند. اما وقتی به توکیو نقل مکان کردم، این اتفاق به ندرت رخ میداد.
ملاحظات ایمنی
این موضوع ریشه در خطرات دوران کودکی هم دارد که توصیه عمومی برای ایمنی کودکان این است که با غریبهها صحبت نکنند. در کشورهای انگلیسیزبان کمپینی به نام «خطر غریبهها» وجود دارد که سالهاست به کودکان توصیه میکند برای ایمنی خود با غریبهها حرف نزنند.
دکتر جیلیان سندستروم میگوید: «حالا این توصیه پیچیدگیها و ریزهکاریهای بیشتری پیدا کرده است. البته غریبهها ممکن است خطرناک باشند اما غریبههایی هم هستند که ما میتوانیم از آنها کمک بخواهیم.»
برای مثال در بریتانیا به بچهها یاد داده میشود که «غریبههای مطمئن» را که میتوانند به آنها اطمینان کنند بشناسند؛ افرادی مثل والدینی که بچههایی همراهشان است یا ماموران پلیس و کارکنان فروشگاهها که یونیفرم رسمی پوشیدهاند.
دکتر سندستورم معتقد است برای بزرگسالان روشهای بیخطر فراوانی برای تعامل و گفتگو با غریبهها وجود دارد.
«من پیشنهاد نمیکنم که در یک خیابان تاریک و خلوت با دیگران حرف بزنید. اما چرا در مکانهای عمومی و در میان مردم، وقتی میتوانیم لحظاتی از ارتباط انسانی را تجربه کنیم، از آن پرهیز کنیم؟»
پنج راه برای شروع گفتگو

توضیح تصویر،یک راننده از یک سلام کوتاه خوشحال میشود و مسافر کناریتان میتواند مقصد خود را با شما در میان بگذارد دکتر سندستروم برای شروع گفتگو با فردی که هیچ آشنایی با او ندارید، این توصیهها را مطرح میکند:
درباره موضوعی مشترک حرف بزنید. «شاید به همین دلیل است که مردم درباره وضع هوا حرف میزنند. این موضوعی است که برای همه ما مشترک است. یا اگر در پارک و در حال تماشای شکوفایی گلهای بهاری هستید میتوانید نگاه و توجه دیگران را هم به زیبایی آن جلب کنید.»
کنجکاو و پرسشگر باشید. «بیشتر اوقات من از دیگران درباره کاری که انجام میدهند سوال میکنم. میبینم فردی دوربین در دست دارد و از دیواری عکس میگیرد و من میپرسم: «از چه چیزی عکس میگیرید؟» یا اگر سوار قطار میشوم و فردی را با چمدان میبینم میپرسم: «به سلامتی عازم کجا هستید؟» مهم توجه و دقت به جزئیات و مسائل اطراف است. تا زمانی که با خوشقلبی و نرمی و ملایمت پرسش خود را مطرح کنید، نه طوری که انگار قصد ایرادگیری از آنها را دارید، افراد معمولا از شروع گفتگو خوشحال میشوند.»
در موزه یا مکان دیدنی. «از یکی از کارکنان بپرسید به نظر او چه چیزی در آن مکان از همه جالبتر است. شاید توجه شما را به چیزهایی جلب کنند که به آن توجهی نکرده باشید و داستان جالبی برایتان تعریف کنند.»
معمولا اگر از دیگران سوالی بپرسید، از توصیه کردن و ارائه راهنمایی خوشحال میشوند. از طرف دیگر شما هم میتوانید پیشنهاد کمک بدهید. اگر کسی را دیدید که سردرگم است میتوانید بپرسید: «آیا کمکی از دستم برمیآید؟»
از دیگران تعریف کنید. «توصیه نمیکنم که از وضعیت جسمی و ظاهری فرد تعریف و تمجید کنید چون ممکن است کمی ناخوشایند به نظر بیاید. اما اگر درباره چیزی که خودشان انتخاب کردهاند – مثل جواهرات یا رنگ موی آنها – نظر بدهید، شنیدن آن از کسی که دلیلی برای گفتنش ندارد، حس خوبی به فرد میدهد.»