چاپ

ندای لرستان - خراسان / «از سرعت هوش مصنوعی عقب نمانیم» عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان به قلم سید صادق غفوریان است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
هوش مصنوعی حالا دیگر هر روز برایمان یک شگفتی دارد؛ محصولات متنوع و آورده های جذاب، تحول گسترده در فناوری و حوزه های پزشکی و حتی امنیتی، باب جدیدی را در زیست دنیای مدرن انسان این هزاره گشوده است.
دنیای عجیب و غریب این هوش با تلاش های گسترده کشورهای پیشرو در فناوری های آینده، شکل متفاوتی یافته است. هوش مصنوعی در این روزها (به طور مشخص در دو روز گذشته و هفته گذشته) شاهد 3 رخداد بزرگ در مسیر حرکت همچون برق و باد بود. بی شک هر یک از این رخدادها که سه گونه متفاوت اما با هدف و نتیجه یکسان «رشد و توسعه» و تولید ثروت و قدرت است، برای ما که به نظر همپای سرعت هوش مصنوعی نیستیم، جای هشدار جدی دارد. ما این 3 موضوع را از باب تلنگر بررسی می کنیم:
1-سرمایه گذاری های کلان
رئیس جمهور جدید ایالات متحده در یکی از نخستین شگفتانه های خود، سوم بهمن بود که میان مدیران سه غول فناوری هوش مصنوعی در کاخ سفید، از آغاز پروژه 500 میلیارد دلاری در زیرساخت‌های این هوش خبر داد و آن را «بزرگ‌ترین طرح از نوع خود در تاریخ» توصیف و اعلام کرد که با این پروژه جدا از پیشگامی آمریکا در هوش مصنوعی صد هزار شغل نیز ایجاد خواهد شد. البته که پیش از این نیز شرکت آمریکایی «متا» اعلام کرده بود در سال2025 میلادی بنا دارد بین 60 تا 65 میلیارد دلار برای توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی هزینه کند.

توجه به این نکته مهم است که همین تکاپو در ایالات متحده باعث شده که اکنون حدود 71 درصد سرمایه گذاری های حوزه فناوری های هوش مصنوعی در این کشور رقم خورده و ابعاد کاربری های این هوش در زمینه های مختلف توسعه، عملیاتی و ثروت ساز شده است.
2- لگد رقیب چینی به چت جی پی تی آمریکایی
رخداد دوم در این هفته که در دو روز گذشته به تیتر نخست رسانه های جهان تبدیل شد و آب سردی بر 5 روز خوشی و شگفتانه خبر سرمایه گذاری 500 میلیارد دلاری آمریکا بود، غوغای پیشگامی و سبقت اپلیکیشن هوش مصنوعی چینی با نام «دیپ‌سیک» از چت جی پی تی آمریکایی وسایر سکوهای هوش مصنوعی بود. در واقع، اتفاق مهم و عجیب در این سبقت چینی از غول های آمریکایی و افت سهام شرکت های بزرگ هوش مصنوعی جهان، میزان رقم اندک سرمایه گذاری شرکت فناور «دیپ‌سیک» است که فقط 6 میلیون دلار بوده است. بماند که این شرکت عمری فقط حدود 1.5 سال دارد (تاسیس در ژوئیه 2023-تیرماه 1402) و توانسته سد ممنوعیت صادرات تراشه های پیشرفته آمریکایی در کاربرد هوش مصنوعی را کنار و امروز نام خودش را در کنار و یا بالاتر از غول های آمریکایی سند بزند.
نکته مهم در این سبقت و پشت سر نهادن رقبای آمریکایی و اروپایی در اپلیکیشن های موبایلی دستیار هوش مصنوعی، تحلیل روز گذشته یورونیوز است که نوشت: «واشنگتن صادرات فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند نیمه‌رساناهای به کار رفته در پردازنده‌های گرافیکی را به چین ممنوع کرده است. این تصمیم از این رو گرفته شده تا پیشرفت چین در زمینه هوش مصنوعی که میدان اصلی رقابت فناوری بین ایالات متحده و چین است، متوقف شود. با وجود این پیشرفت دیپ‌سیک نشان می‌دهد که مهندسان هوش مصنوعی چینی توانسته‌اند با تمرکز بر کارایی بیشتر با منابع محدود، این محدودیت‌ها را دور بزنند. از همین رو موفقیت دیپ‌سیک سوالاتی را درباره هزینه‌های هنگفت شرکت‌هایی مانند متا و مایکروسافت مطرح کرده است.»
3- ردپای هوش مصنوعی در رخدادهای امنیتی!
فرصت طرح بسیط این موضوع که هوش مصنوعی در حوزه «امنیت» و احیانا اختلال در آن چه جایگاهی دارد، در این نوشتار و این مجال نیست. اما در پی انتشار سخنان تحلیلی دبیرکل حزب ا... لبنان در دو روز گذشته درباره برخی صدمات وارده اخیر به این جنبش، بر نقش و تاثیر کاربرد هوش مصنوعی در این زمینه اشاره ای جدی کرد که نشان می دهد، عقب ماندگی در هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری راهبردی برای آینده، تا چه میزان می تواند مجامع را از دستیابی به پیشبرد اهداف و منافعشان دور کند.
حال اگر عقب بمانیم
طرح این سه رخداد مهم جهانی در این نوشتار که وقوع آن ها به تمامی پیش روی دیدگانمان بوده و برای یکایک ما تازگی دارد، نشان می دهد دیگر وقت فرصت سوزی و مواجهه انفعالی در برابر فناوری های آینده همچون «هوش مصنوعی» نیست. باید بپذیریم که نظام حکمرانی ایرانی در حوزه هوش مصنوعی در مقایسه با کشورهای منطقه (نه در تولید علم) با تاخیر همراه بوده است و آن هنگام که این کشورها وزارتخانه و دانشگاه های تخصصی هوش مصنوعی تاسیس کردند ما هنوز سند و سازمانی ملی برای این هوش عجیب و غریب نداشتیم.
باور کنیم که دیگر هیچ تاخیر و انفعال در برابر فناوری های آینده، پذیرفته نیست، بلکه معتقدیم تا همین امروز نیز آنان که مقصر برخی عقب ماندگی ها هستند، به جرم «ترک فعل» باید تحت تعقیب قرار گیرند.