بزرگنمايي:

ندای لرستان - یک مطالعه جدید نشان داده است که مصرف دو واحد نوشیدنی الکلی در روز، مغز را به اندازه یک دهه پیر می‌کند.

یک مطالعه در سال 2022 روی بیش از 36 هزار اسکن مغزی MRI با کیفیت بالا نشان داد نوشیدن چهار واحد الکل در روز، معادل با دو لیوان آبجو یا شراب، می‌تواند باعث آسیب ساختاری و کاهش حجم مغز شود که معادل 10 سال پیری است.
این یافته‌ها برای محققانی که به چگونگی تأثیر الکل بر مغز ما می‌پردازند، به مثابه مشاهده قله یک کوه یخ بود.
به نقل از نیو اطلس، علم در مورد مصرف الکل می‌تواند گیج کننده و گنگ باشد. یک پیمایش سریع میان اخبار و مقالات علمی در طول سالیان گذشته به ما نشان می‌دهد که مصرف الکل به عنوان مثال مستقیماً باعث بروز سرطان می‌شود، روند توسعه یک مغز در حال رشد را نزدیک به 50 درصد متوقف می‌کند، به شکل دائمی به دی‌ان‌ای آسیب می‌زند و مطمئناً با زوال عقل زودرس مرتبط است.
برخی از این مطالعات بر مصرف منظم و متوسط ​​الکل تمرکز دارند و برخی دیگر در مورد اعتیاد به الکل در سطح بالا تحقیق می‌کنند. همچنین برخی از این مطالعات، انسانی هستند و برخی دیگر مطالعات حیوانی یا آزمایشگاهی هستند. برخی به شدت کنترل می‌شوند، برخی دیگر هرج و مرج دنیای واقعی را تداعی می‌کنند. برخی مطالعات کوچک، برخی بزرگ و متنوع هستند و نتیجه‌گیری از آنها دشوار است.
بنابراین در سال 2022 یک مطالعه خاص منتشر شد که توجهات را به خود جلب کرد. این مطالعه به رهبری گروهی از دانشگاه پنسیلوانیا، اسکن MRI مغز 36 هزار و 678 بیمار را که در زیست‌بانک بریتانیا ذخیره شده بودند، مورد بررسی قرار دادند. این مطالعه یک پژوهش قبلی را دنبال کرد که بر مصرف کنندگان شدید الکل متمرکز بود، یعنی زنانی که به طور متوسط در هر ​​روز، حداقل سه لیوان نوشیدنی الکلی می‌نوشند و مردانی که حداقل چهار لیوان مصرف می‌کنند.
مطالعات تصویربرداری عصبی قبلی نشان داده بود که سوء مصرف مداوم الکل در سطوح بالا چگونه در طول زمان به مغز آسیب می‌رساند و منجر به تغییراتی در ساختار و اتصالات مغزی و کاهش کلی حجم مغز می‌شود که بیشترین تأثیرات آن در لوب فرونتال، دی انسفالون، هیپوکامپ و مخچه است. اما به گفته محققان، اکثر این مطالعات، کوچک و برخی متناقض و برخی دیگر به خوبی کنترل نشده بودند.
بنابراین، این مطالعه مجموعه داده بزرگی را تجزیه و تحلیل کرد. زیست‌بانک بریتانیا دارای بزرگترین مجموعه اسکن MRI مغز با کیفیت بالا در جهان است و محققان توانستند 36 هزار و 678 بیمار را در مورد عادات نوشیدن الکل آنها مورد بررسی قرار دهند. بنابراین این اسکن‌های MRI را می‌توان برای مصرف الکل گزارش شده طبقه‌بندی کرد و برای مواردی مانند اندازه سر، جنس، سن، قد، وضعیت سیگار کشیدن، وضعیت متغیر اجتماعی و سایر شرایط اقتصادی کنترل کرد.
البته شایان ذکر است که این مجموعه به افراد میانسال اروپایی تبار ساکن بریتانیا محدود می‌شود. همچنین هیچ اطلاعاتی در مورد مواردی مانند رویدادهای نوشیدن الکل در گذشته در دسترس نبود و خود-گزارش‌دهی ممکن است نمایش دقیقی از رفتار در دنیای واقعی نباشد.
با این حال، یافته‌ها کاملاً واضح بود. این تیم دریافت که مصرف تنها یک تا دو واحد الکل در روز باعث کاهش حجم کلی مغز و حجم ماده خاکستری در تعدادی از مناطق و ریزساختارها در ماده سفید می‌شود. گفتنی است که یک لیوان یا قوطی آبجو یا یک لیوان شراب، به معنای مصرف دو واحد الکل است.
محققان تلاش کردند تا با مقایسه کاهش حجم مغز با آنچه که به طور طبیعی با افزایش سن افراد اتفاق می‌افتد، همه چیز را در یک چارچوب قرار دهند. در این زمینه، رفتن از صفر واحد الکل روزانه به یک واحد، تقریباً به همان اندازه‌ای که برای شش ماه پیری انتظار می‌رود، مغز را کوچک می‌کند، اما اثر آن، خطی نیست، بلکه ترکیبی است.
سپس محققان دریافتند که رفتن از یک واحد روزانه به دو واحد، تقریباً معادل دو سال پیری است و گذر از دو واحد روزانه به سه واحد به مثابه سه سال و نیم پیری است.
افرادی که روزانه چهار واحد یا بیشتر الکل می‌نوشیدند، در مقایسه با افرادی که از الکل نمی‌نوشند، حجم مغزشان معادل 10 سال کامل پیری کاهش یافته بود.
نکته هشدار دهنده این است که این میزان از کوچک شدن مغز بر اثر مصرف الکل، فقط حاصل از مصرف دو قوطی یا لیوان از مشروبات الکلی است که برای بسیاری از مصرف کنندگان الکل، مقداری ناچیز به نظر می‌رسد.
رمی داویت(Remi Daviet)، از پژوهشگران این مطالعه که اکنون در دانشگاه ویسکانسین است، می‌گوید: شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد تأثیر نوشیدن الکل بر مغز به صورت تصاعدی است. بنابراین، مصرف یک نوشیدنی اضافی در روز می‌تواند تاثیر بیشتری نسبت به نوشیدنی‌های قبلی در آن روز داشته باشد.
محققان می‌گویند ما از زمان دیدن انتشار این مطالعه در سال 2022 به دنبال تحقیقات بیشتر در مورد چگونگی تأثیر الکل بر مغز یا پیری بودیم و خیلی طول نکشید که شاهد یک روند باشیم.
دو مطالعه دیگر نیز در سال 2022 به این موضوع پرداختند. یکی با نگاهی به داده‌های تقریباً 250 هزار نفر، رابطه بین مصرف الکل و پیری بیولوژیکی را نشان داد که نشان می‌دهد نوشیدن الکل می‌تواند مستقیماً پیری را تسریع کند.
یک مطالعه دیگر نیز نشان داد که مصرف حداقل چهار نوشیدنی الکلی در هفته می‌تواند با نشانگرهای زیستی مغز مرتبط با زوال شناختی مرتبط باشد. اغلب تحقیقات جدید در مورد اینکه الکل چگونه پیری مغز را تسریع می‌کند، متمرکز بوده‌اند، در حالی که این مطالعه، تغییرات ساختاری مغز را در مصرف کنندگان مزمن الکل شناسایی کرد.
ضمن اینکه یک مطالعه در سال 2024 به این نتیجه رسید که وقتی به ارتباط مصرف الکل با زوال عقل می‌پردازیم، هیچ سطح ایمنی از مصرف الکل وجود ندارد.
مطالعه به‌روزرسانی شده سال 2022 به تازگی در مجله Nature Communications منتشر شده است.