بزرگنمايي:

ندای لرستان - این بار پیام ایران به جهانیان این است که زنان ایرانی در حوزه «فناوری» هم می‌توانند تاریخ‌ساز باشند؛ زنانی که در فرایند ساخت محصولات های‌تک و رشد اقتصاد دانش بنیان گام‌های موثری برداشته‌اند.

حضور زنان سرآمد و خلاق در عرصه فناوری و نوآوری کشور در دهه‌های اخیر هرچند سیر صعودی داشته اما همچنان سهمشان نسبت به مردان چه در بخش‌های تحقیقاتی و علمی و چه در بخش خصوصی و کسب و کارهای فناورانه چندان قابل توجه و چشمگیر نیست؛ در تایید صحت این ادعا می‌توان این آمار را ارائه داد که تنها 12 درصد کسب و کارهای نوین و فناورانه از آن زنان ایرانی است.
در سوی دیگر در حالی که 27 هزار و 237 نفر در هیأت مدیره شرکت‌های دانش بنیان عضو هستند، تنها پنج هزار و 154 نفر، معادل 19 درصد کل اعضا به بانوان تعلّق دارد. هرچند بی انصافی است اگر نگوییم زنان ایرانی با همین سهم نسبتاً کم، در رویدادهای مختلف خوش درخشیده‌اند و توانمندی زن ایرانی را به رخ جهانیان کشیده‌اند. با این حال این آمار هم قابل توجه است که تعداد بانوان مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت‌های دانش‌بنیان در 3 سال اخیر رشد خوبی را تجربه کرده است. تعداد مدیران زن فناور از 1092 نفر در سال 1400 به 2250 نفر تا پایان 9 ماهه سال 1403 رسیده است که رشد دو برابری را نشان می‌دهد که از روندی امیدآفرین حکایت دارد.
در تازه‌ترین رویداد بین‌المللی، همین زنان ایرانی در حوزه فناوری تاریخ ساز شدند به طوری که 4 بانوی کارآفرین ایرانی در مسابقه شرکت‌های نوآفرین زنان بریکس که یکی از برنامه اصلی مجمع کارآفرینان بریکس به شمار می‌رود، برنده جایزه این مسابقه شدند. در این رویداد 1000 پروژه از 30 کشور جهان ثبت‌نام شده بود که در نهایت 26 پروژه از 14 کشور برگزیده شدند و در میان این 26 پروژه، 4 مورد متعلق به بانوان نوآفرین برتر ایرانی بوده است.
چالش‌های زنان فناور؛ از ناکافی بودن سرمایه برای تولید تا بروکراسی زیاد
با تغییر دولت‌ها، عموماً مسئولین متولی از ایده آل‌هایشان برای حضور زنان در عرصه فناوری و نوآوری و لزوم افزایش مشارکت آنها در این زیست بوم سخن می‌گویند اما باید گفت چالش‌ها، موانع بسیاری را پیش روی زنان کارآفرین و فناور قرار داده است. ناکافی بودن سرمایه اولیه برای تولید انبوه محصولات دانش بنیان مانع بزرگی است که مسیر پیشرفت را برای زنان آهسته تر می‌کند، بروکراسی بسیار زیاد و مسیر دشوار برای اخذ مجوزهای لازم برای تولید یا به کارگیری محصولات، فقدان راه‌های ارتباطی موثر برای دریافت حمایت‌های ملی و نبود یک مسیر مشخص و مجزا برای حمایت از بانوان کارآفرین از دیگر چالش‌هایی به شمار می‌رود که زنان فناور از آن گلایه مند هستند.
امیدواری برای رفع موانع کنش گری زنان
حسین افشین معاون علمی رئیس جمهور در دولت چهاردهم در اقدامی 2 زن را به عنوان مشاوران خود منصوب کرده است که این انتصاب در دو وجه قابل ملاحظه و حائز اهمیت است؛ نخست توجه به حضور زنان در پست‌های مدیریتی و دیگری آنکه می‌توان این اقدام را امید به برداشتن گامی تازه برای ارتقای جایگاه زنان و تسهیل شرایط و رفع موانع برای کنش گری بانوان در زیست‌بوم فناوری و نوآوری تلقی کرد.
مقوله مدیریت زنان در زیست بوم دانش بنیان و به رسمیت شناختن توانمندی‌هایشان در این حوزه موضوعی است که توجه و حمایت بیشتری را چه به لحاظ زیرساختی و چه تحقق ظرفیت‌های قانونی از دستگاه‌های متولی بالاخص معاونت علمی طلب می‌کند؛ این زنان فناور با مدیریت بر شرکت‌های دانش بنیان، در افزایش اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی، پاسخ به نیازهای کشور و همچنین کمک به ارزآوری و رشد اقتصاد دانش بنیان قدم‌های موثری برداشته‌اند.